بررسی تاثیر آب ‌شور بر گرفتگی برخی قطره‌چکان های مورد استفاده در ایران

گرفتگی قطره چکانها یک مشکل جدی است که می تواند افزایش هزینه نگهداری و مقدار آب مصرفی، کاهش یکنواختی توزیع آب و عدم اعتماد کاربران را درپی داشته باشد. از طرفی حجم زیادی از منابع آب زیرزمینی مناطق مختلف کشور از جمله استان کرمان شور و لب شور است و در سالهای اخیر بدلیل برداشت‌های بیش از حد مجاز ، افت کیفی آبهای زیرزمینی در حال افزایش می باشد. به‌منظور ارزیابی تأثیر آب شور بر گرفتگی قطره‌چکانهای داخل‌خط، میکروفلاپر، توربو، روی‌خط و نوارتیپ ، آزمایشی در 5 خط 20 متری که هر خط شامل 50 قطره‌چکان بود در زمینی به ابعاد 25 × 8 متر و با شوری آب  dS/m8 اجرا گردید. محل انجام آزمایش روستای کاظم‌آباد چترود استان کرمان و زمان آن سالهای 81-1380 بود. در طول ‌آزمایش پارامترهای متوسط ‌دبی‌ قطره‌چکانها، یکنواختی‌پخش2 (EU)، ضریب‌‌یکنواختی‌ ‌کریستیانسن3 (CU ) و ضریب ‌تغییرات ‌قطره‌چکان4 (CV ) به تعداد 15 بار محاسبه گردید. نتایج نشان داد که پس از آخرین اندازه‌گیری، قطره‌چکانهای داخل‌خط و میکروفلاپر 2 درصد، روی‌خط 10 درصد، توربو 18 درصد و چکاننده‌های نوار تیپ 68 درصد دچار گرفتگی کامل ناشی از رسوبات املاح مختلف شدند. گرفتگی قطره‌چکانها و پراکندگی آبدهی آنها از مقدار متوسط، باعث کاهش متوسط آبدهی قطره‌چکانها، یکنواختی‌پخش و ضریب ‌یکنواختی ‌کریستیانسن و افزایش ضریب‌تغییرات‌قطره‌چکان گردید. قطره‌چکانهای روی‌خط، توربو و نوارهای تیپ به دلیل گرفتگی زیاد در حالت استفاده از آب شور قابل توصیه برای کاربرد در این شرایط نیستند ولی با مدیریت صحیح میتوان از قطره‌چکانهای میکروفلاپر و داخل‌خط در شرایط آب شور استفاده کرد.